W miarę jak AI staje się integralną częścią różnych sektorów, od medycyny po finanse, pojawia się pytanie, kto ponosi odpowiedzialność za ewentualne błędy czy szkody spowodowane przez systemy oparte na sztucznej inteligencji.
Odpowiedzialność za błędy w AI jest skomplikowanym zagadnieniem z uwagi na to, że wiele decyzji podejmowanych przez systemy sztucznej inteligencji opiera się na skomplikowanych algorytmach i uczeniu maszynowym. Brak transparentności w procesie podejmowania decyzji sprawia, że identyfikacja „winnych” (odpowiedzialnych) staje się trudna.
Dodatkowo, problem ten odnosi się do kwestii braku świadomości systemów sztucznej inteligencji. Często użytkownicy nie zdają sobie sprawy, jakie decyzje podejmuje konkretny algorytm czy bot, co zwiększa trudność w ocenie, czy błąd był wynikiem zaniedbania czy inherentnej niemożności przewidzenia określonych sytuacji.
Stawiając odpowiednie pytania możemy określić charakter lub przyczynę szkody.
Na podstawie odpowiedzi możemy próbować określić kto ponosi odpowiedzialność.
Prześledzimy zatem kilka przykładowych dylematów i pytań, które warto zadać:
1. Odpowiedzialny użytkownik czy właściciel?
- Czy doszło do uszkodzeń podczas użytkowania i czy przestrzegano instrukcji?
- Czy system AI miał jakieś ogólne lub szczegółowe ograniczenia i czy zakomunikowano o nich nabywcy?
2. Odpowiedzialny programista czy dostawca danych?
- Czy uszkodzenie powstało, gdy system AI jeszcze się uczył?
3. Odpowiedzialny programista?
- Czy system AI został wyposażony w oprogramowanie typu open source?
4. Odpowiedzialny projektant, producent lub użytkownik?
- Czy szkody można powiązać z projektem lub produkcją systemu AI, czy też wystąpił błąd we wdrożeniu przez użytkownika?
Rozwiązaniem tego etycznego wyzwania może być ustanowienie odpowiednich ram prawnych i norm regulujących korzystanie ze sztucznej inteligencji. Konieczne jest także promowanie transparentności w procesie tworzenia i używania algorytmów, aby użytkownicy mieli pełną świadomość funkcjonowania systemów, a jednocześnie eksperci mieli możliwość oceny etycznego aspektu danego rozwiązania.
Warto również inwestować w rozwój systemów monitorowania i oceny działań sztucznej inteligencji, aby szybko identyfikować ewentualne błędy i podejmować odpowiednie kroki naprawcze. Ostatecznie, odpowiedzialność za błędy w sztucznej inteligencji powinna być wspólnym wysiłkiem twórców, użytkowników i legislatorów, dążąc do stworzenia zrównoważonego i etycznego ekosystemu sztucznej inteligencji.